Πολύς λόγος γίνεται για την αύξηση του κατώτατου μισθού. Η κυβέρνηση έχει ήδη προχωρήσει σε αυξήσεις μισθών την προηγούμενη χρονιά και προσανατολίζεται να κάνει μια ακόμα, γενναία όπως λέει, αύξηση από τον Απρίλιο.
Το κόστος των προηγούμενων αυξήσεων για τις εταιρίες απορροφήθηκε εν μέρη από τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών και, δεδομένης και της πολύχρονης στασιμότητας των μισθών, δεν είχε ιδιαίτερες παρενέργειες σε ό,τι αφορά στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Παρ’ όλα αυτά η επικείμενη νέα αύξηση, για την οποία μάλιστα παρατηρούμε μια πλειοδοσία εξαγγελιών από τα κόμματα, θα αρχίσει να δημιουργεί πιέσεις στην αγορά. Σε συνδυασμό μάλιστα με την λεγόμενη απελευθέρωση των τριετιών τότε τα πράγματα θα δυσκολέψουν απότομα για αυτού του είδους τις επιχειρήσεις. Το ζήτημα είναι ότι αυτές αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής επιχειρηματικότητας και απασχολούν επίσης ένα σημαντικό μέρος του εργαζόμενου πληθυσμού.
Η αύξηση αυτή έχει την καθολική πολιτική στήριξη για διαφορετικούς λόγους, οι οποίοι καταλήγουν στο ίδιο κίνητρο. Την άγρα ψήφων. Για τα μεν κόμματα της αντιπολίτευσης είναι πάρα πολύ εύκολο να λένε «δώστε λεφτά», δεδομένου ότι πρώτον τα λεφτά αυτά δεν βγαίνουν από τα ταμεία τους και δεύτερον δεν θα έχουν να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες μιας αύξησης μισθών μεγαλύτερης από αυτή που μπορεί να απορροφήσει η αγορά. Η δε κυβέρνηση προαναγγέλλει τις αυξήσεις αυτές βασιζόμενη στην οικονομική ανάπτυξη που πράγματι έχει επιτευχθεί τα τελευταία 2 χρόνια.
Το πρόβλημα όμως είναι κατά πόσο η ανάπτυξη αυτή είναι εντελώς πραγματική ή βασίζεται στα στατιστικά στοιχεία των δηλωθέντων εσόδων, και όχι στον πραγματικό τρόπο που αυτά προέκυψαν. Αν κάποιος παρακολουθήσει τον ρυθμό αύξησης της χρήσης ηλεκτρονικού χρήματος, θα παρατηρήσει ότι είναι ευθέως ανάλογος με την αύξηση των μεγεθών της οικονομίας. Αυτό όμως δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι η οικονομία αυξήθηκε πραγματικά. Αυτό που πραγματικά αυξήθηκε είναι τα δηλωμένα έσοδα, τα οποία δεν μπορούν να κρυφτούν λόγω της χρήσης ηλεκτρονικού χρήματος. Για να το πω διαφορετικά, ένα σημαντικό μέρος της οικονομικής ανάπτυξης, όπως αυτή αναγράφεται στα νούμερα, δεν προέκυψε λόγω την ουσιαστικής προόδου της οικονομίας αλλά λόγω της μείωσης της παραοικονομίας, η οποία σε μεγάλο βαθμό έχει συντηρήσει την κοινωνία τα χρόνια της κρίσης.
Για να μην παρεξηγηθώ, δε λέω ότι καλώς υπάρχει παραοικονομία και κακώς ο κόσμος χρησιμοποιεί το ηλεκτρονικό χρήμα. Το αντίθετο. Αυτό που λέω είναι ότι αμφισβητώ το κατά πόσο η οικονομία έχει αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό, που να δικαιολογεί μεγάλες και απότομες αυξήσεις σε βασικούς μισθούς και σε ό,τι άλλο συμπαρασύρει η αύξηση αυτή. Επίσης πρέπει να υπενθυμίσω ότι οι μισθοί εύκολα ανεβαίνουν, όπως βλέπαμε τα χρόνια πριν από τη κρίση, αλλά πολύ δύσκολα κατεβαίνουν για να συγκρατήσουν το ντόμινο των απολύσεων και του κλεισίματος εταιριών, όπως είδαμε στα χρόνια της ίδιας της κρίσης.
Φοβάμαι ότι μια αλόγιστη αύξηση του κατώτατου μισθού σε συνδυασμό μάλιστα με την απελευθέρωση των τριετιών και χωρίς κάποιο αντισταθμιστικό όφελος για τις εταιρίες, μπορεί να φέρει είτε απολύσεις προκειμένου να μειωθούν τα εργατικά κόστη, είτε πληθωριστικές πιέσεις προκειμένου να αυξηθούν τα έσοδα για να καλύψουν τα κόστη αυτά. Επομένως πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο πώς θα διαχειριστούμε το θέμα αυτό, ιδιαίτερα μέσα στο εκλογικό κλίμα που υπάρχει την περίοδο αυτή.
ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΖΟΥΑΝΑΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ
