Με την κρίση στην Ανατολική Ευρώπη να βρίσκεται σε εξέλιξη, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η “ανατομία” του προβλήματος. Πολλοί αναλυτές, από διάφορες χώρες, θεωρούν ότι η Ευρώπη βρίσκεται πιο κοντά σε πόλεμο, απ΄ ότι στον Ψυχρό Πόλεμο. Το Πεντάγωνο ουσιαστικά προεξόφλησε μια ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ο κόσμος παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα. Στη θεωρία, η κρίση είναι αποτέλεσμα της προσέγγισης ΝΑΤΟ-Ουκρανίας Ωστόσο, η ανάγνωση αυτή είναι λίγο απλοϊκή.
Λίγο μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, ο Μπόρις Γέλτσιν είχε παρακαλέσει- προειδοποιήσει Αμερική- ΝΑΤΟ-Ευρώπη, να μην επεκταθούν στις μέχρι πρότινος σοβιετικές δημοκρατίες. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να δημιουργήσει πρόσφορο <<πεδίο>> για τον εθνικισμό. Η προτροπή έπεσε στο κενό. Το ΝΑΤΟ επιδόθηκε σε μία, ας μου επιτραπεί η έκφραση <<πορεία προς Ανατολάς>>. Όμως η Ρωσία δεν είναι αυτό που ήταν πριν τριάντα ή ακόμα και είκοσι χρόνια. Είναι σαφώς ισχυρότερη. Το ίδιο ισχύει από την άλλη πλευρά, για την Αμερική και πολύ περισσότερο για την Ευρώπη. Οι κυρώσεις προς τη Ρωσία, με αφορμή την Κριμαία, το απέδειξαν ξεκάθαρα. Η Ουκρανία αποτελεί το <<μαλακό υπογάστριο>> της Ρωσίας. Η παρουσία των δυτικών συμμάχων εκεί, αποτελεί απειλή για την ασφάλειά της. Ίσως πρόκειται για κάτι αντίστοιχο με τη σημασία της Κύπρου για την Τουρκία.
Ταυτόχρονα, οι ρωσόφωνοι των ανατολικών επαρχιών της Ουκρανίας, βρίσκονται σε αποσχιστικό αγώνα εδώ και καιρό. Για τους περισσοτέρους, υποστηρίζονται από τη Ρωσία. Σε κάθε περίπτωση, η Ουκρανία βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Χωρίς καμιά διάθεση για αμφισβήτηση του αξιόμαχου του στρατού της, θα είναι πολύ δύσκολο να αμυνθεί σε μιας μεγάλης κλίμακας ρωσική επίθεση, μόνη της. Η Γερμανία έχει δηλώσει ότι θα παράσχει μονάχα οικονομική βοήθεια. Αν ωστόσο, εμπλακούν τελικά οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και η Ευρώπη( σε σημερινή δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα The Guardian, πάνω από το 60% των Ευρωπαίων εφτά χωρών που συμμετείχαν, θεωρούν ότι το ΝΑΤΟ θα πρέπει να στηρίξει την Ουκρανία σε ενδεχόμενη ρωσική εισβολή) θα πρέπει είτε κάποιο από τα συμβαλλόμενα μέρη να υποχωρήσει, ή να υπάρξει μια συμφωνία που να μην ικανοποιεί κανένα, αλλά επίσης και να μη δυσαρεστεί. ΕΙδάλλως, ίσως να βρεθούμε μπροστά σε μία κατάσταση στην οποία κανείς να μην επιθυμεί πραγματικά πόλεμο, αλλά να αναγκαστούν όλοι να συμμετάσχουν.
Η διπλωματία καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες για την αποκλιμάκωση της κρίσης και φυσικά όλοι ελπίζουμε να τα καταφέρει. Ανεξάρτητα, όμως από την τελική έκβαση, είναι προφανές πως η Ρωσία υποτιμάτο αρκετό καιρό και αυτό μπορεί να αποδειχθεί επιβλαβές στην καλύτερη των περιπτώσεων. Ιδιαίτερα η Ευρώπη, φαίνεται να υπερεκτιμά τις δυνάμεις της αλλά και τη διεθνή της θέση. Όλη η παραπάνω ανάλυση, ή μάλλον η προσπάθεια αυτής, έχει να κάνει αποκλειστικά με την πολιτική χροιά και το διεθνές πλαίσιο των γεγονότων, και όχι την ανθρωπιστική πλευρά αυτής.
