Σήμερα, 4 Ιανουαρίου, είναι η Παγκόσμια Ημέρα αφιερωμένη στη μέθοδο γραφής Braille (Μπράιγ). Γιορτάζεται η επέτειος αυτή από το 2019 για να ευαισθητοποιήσει τη σημασία της. Η γραφή Braille είναι απαραίτητη στο πλαίσιο της εκπαίδευσης, της ελευθερίας της έκφρασης και της γνώμης, καθώς και της κοινωνικής ένταξης, όπως αντικατοπτρίζεται στο άρθρο 2 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία.
Η γραφή Braille αποτελεί ένα ουσιαστικό μέσο επικοινωνίας για τους τυφλούς και τα άτομα με μειωμένη ικανότητα όρασης και παράλληλα ένα κρίσιμο εργαλείο για να τους βοηθήσει να εξασκούν και να απολαμβάνουν πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματά τους. Είναι μια απτική αναπαράσταση αλφαβητικών και αριθμητικών συμβόλων που χρησιμοποιεί έξι τελείες για να αναπαραστήσει κάθε γράμμα και αριθμό, ακόμη και μουσικά, μαθηματικά και επιστημονικά σύμβολα. Πήρε το όνομά της από τον εφευρέτη της στη Γαλλία του 19ου αιώνα, Louis Braille, και χρησιμοποιείται από τυφλούς και άτομα με μειωμένη όραση για να διαβάσουν τα ίδια βιβλία και περιοδικά με εκείνα που τυπώνονται με οπτική γραμματοσειρά.
Το διάσημο διεθνώς κι αγαπημένο μουσικό σύμβολο και ακτιβιστής Stevie Wonder ασχολείται εδώ και καιρό με τα ζητήματα ανθρωπιστικής προσβασιμότητας. Τυφλός σχεδόν αμέσως μετά τη γέννησή του, ο Stevie Wonder διορίστηκε ως Αγγελιοφόρος της Ειρήνης του ΟΗΕ το 2009 με έμφαση στα άτομα με αναπηρία. Έχει υποστηρίξει την υιοθέτηση της Συνθήκης του Παγκόσμιου Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO) του Μαρακές για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε δημοσιευμένα εκτυπωμένα έργα για άτομα που είναι τυφλά, με προβλήματα όρασης ή έχουν άλλες μορφές αναπηρίας, ώστε αυτά να διατίθενται και να κυκλοφορούν και σε οικείες προς αυτούς μορφές ανάγνωσης και γενικότερα πρόσληψης του περιεχομένου τους, όπως είναι η γραφή Μπράιγ.
Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Μπράιγ 2024 τα μηνύματα του Wonder για ισότιμη προσβασιμότητα στην εκπαίδευση και στην κοινωνία της πληροφορίας, συμπερίληψη και ενότητα παραμένουν ένα ισχυρό κάλεσμα για παγκόσμια συνεργασία για την υποστήριξη και τη διευκόλυνση όλων των ατόμων με διαφορετικές ικανότητες.
Ακόμη και υπό κανονικές συνθήκες, τα άτομα με αναπηρίες —ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως— είναι λιγότερο πιθανό να έχουν πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση, την απασχόληση και να συμμετέχουν στην κοινότητα. Είναι πιο πιθανό να ζουν στη φτώχεια, να βιώνουν υψηλότερα ποσοστά βίας, παραμέλησης και κακοποίησης και είναι από τους πιο περιθωριοποιημένους σε οποιαδήποτε κοινότητα που πλήττεται από κρίση.
Για τα άτομα με προβλήματα όρασης, η ζωή υπό lockdown έχει θέσει πολλά ζητήματα όσον αφορά την ανεξαρτησία και την απομόνωση, ειδικά για τα άτομα που βασίζονται στη χρήση της αφής για να επικοινωνήσουν τις ανάγκες τους και να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες. Η πανδημία έχει αποκαλύψει πόσο κρίσιμη σημασία είναι η παραγωγή βασικών πληροφοριών σε προσβάσιμες μορφές, συμπεριλαμβανομένης της γραφής Braille και της ακουστικής μορφής. Διαφορετικά, πολλά άτομα με αναπηρία θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης λόγω της έλλειψης πρόσβασης σε κατευθυντήριες γραμμές και προφυλάξεις για την προστασία και τη μείωση της εξάπλωσης μιας πανδημίας. Η πανδημία ανέδειξε την ανάγκη να ενταθούν όλες οι δραστηριότητες που σχετίζονται με την ψηφιακή προσβασιμότητα για να διασφαλιστεί η ψηφιακή ένταξη όλων των ανθρώπων.
ΣΑΠΦΩ Χ. ΣΑΚΚΗ
Πηγές
https://www.youtube.com/watch?v=Z1A0sWClpA0
https://www.wipo.int/marrakesh_treaty/en/
